دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

سیدابراهیم
دانشنامه مشاهیر » پهلوانان و ورزشکاران نیریز »
از دیگر دلاورانی که در عصر ناصرالدین شاه قاجار در این شهر می‌زیست می‌توان از مرحوم پهلوان سیدابراهیم نام برد. ایشان ناطقی توانا، زاهدی پارسا و شب زنده‌دار، دلاوری با بازوانی قوی و فولادین و قامتی بلند و کشیده و سینه‌ای ستبر داشت که همچون خورشید بر تارک این دیار می‌درخشید و همواره خواب را از چشم حرامیان می‌ربوده و در دفاع از حقوق مظلومان و محرومان جامعه از هیچ کوششی دریغ ‌نمی‌کرد. او بیست و یک بار...

حاج میرزا عبدالرحیم طبیب نی‌ریزی
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
 این نوشته برگرفته از مقاله طب نی‌ریز در گذر تاریخ است.   حاج میرزا عبدالرحیم فرزند حکیم محمدکاظم نی‌ریزی یکی از اطبای معروف فارس بوده است. کتاب قانون ابوعلی‌سینا، دانشمند شهیر ایران از جانب سلطان محمد، پادشاه مقتدر عثمانی به یکی از پزشکان ایرانی هدیه می‌شود. این کتاب پس از فوت او به مالکیت پدر حاج میرزا عبدالرحیم طبیب درمی‌آید که پس از فوتش به پسرش  به ارث می‌رسد. میرزا عبدالرحیم از این کتاب بهره‌ فراوان برد و بر معلومات خود افزود...

شرح احوال و زندگانی نسبت نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » نسبت نیریزی »
     نام وى مؤمنا،«مشهور به مؤمن کلو » و متخلص به نسبت بود. در تذکره‌‌‌ها و منابعى که نام او آمده از وى با عناوین «مومنا» ، «مؤمنا نیریزى» ، «نسبت نیریزى»  و «نسبت فارسى»  یاد شده است. در تذکره شام غریبان  در دو جا و تحت عنوان «نسبت» و «نسبت مؤمنا تبریزى» ذکر او آمده، که تبریزى تصحیف نیریزى است .      تاریخ ولادت و وفات مؤمنا دانسته نیست. قدیمترین منبعى که در آن، شرح حال وى آمده،...

نامه‌ی ششم (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
ایضاً مرحوم شمس‌المعالی به یکی از احباب خود نوشته یا حبیب‌المشتاقین(1) یا سید‌العارفین(2)! فداک مَن عداک ورزقنی اللهُ لقاک(3) هرچند از شماره فزون است غم ولی تا دل تهی شود قدری برشمار نیست چه شد که یک بار آن عاقل را نسیان کامل روی نمود و تخم محبت و آشنایی جز بیگانگی ثمر نداد، قُرب مواصلت(4) به بُعد مهاجرت مبدل شد و عقده‌ی(5) غم و اَلَم غیر منحل(6) ماند با آن همه امید وفا جز جفا ظاهر نشد و با ادعای صفا وفایی...

در شکایت از گردش روزگار بر سبک خاقانى شروانى (اثر شعله نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » آثار شعله نیریزی »
"در شکایت از گردش روزگار بر سبک خاقانى شروانى"   من و زلف نگار و دور دوران                نگونیم  و سیه روز و پریشان زمن آباء علوى را تبرّاستچ                   و بیزارى سام از روى دستان فسرده طبعم اندر پرده دل                  چو اندر چاه کنعان ماه کنعان مرا از فکر بکر، آن شد مسلم                    که از تولید عذرا آسِنستان برات  عشرتم بر شاخ آهو                  بساط راحتم بر...

تاریخ بنای باغ و عمارت مزرعه حسن آباد نیریز(شهاب نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
به عهد شه نامور ناصرالدین                      خدیو فلک کاخ ناهید هندو   شه بهمن اورنگ وبهرام صولت                     منوچهر چهر و فریبرز بازو به بزم کیومرث و رزم سکندر                   به عزم فلاطون و حزم ارسطو    قَدَر هم عنائى  که هنگام هیجا                   زند با قضاپنجه هر دم به نیرو  نه باسهم او...

غزلیات شهاب نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » غزلیات »
 غزلیات صداى عشق، که  در داد در جهان مارا ؟                                                    که  سوخت زآتشِ غم، عاشقان شیدا را ؟ چه باده بود که در جام ریخت ساقى عشق ؟                                                   که مى نخورده شکستیم جام صهبا را             چه شاهدى شکر افشان بود به بزم نشاط                                                     که زنده مى‏ کند از لعل لب، مسیحا را فروغ عشق که افتاد بر رخ یوسف                                  ...

نامه‌ی سوم (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
ایضاً مرحوم شمس‌المعالی به یکی از اکابر نوشته: فهرست عرض و استدعای(1) بنده‌ی مستمند و داعی نیازمند دولتخواه بلا اشتباه فلان آنکه چون اهل این شهر از صغیر و کبیر و برنا و پیر مراتب مرحمت و التفات سرکار والا نسبت به این افتاده ضعیف استدراک(2) کرده‌اند خصوصاً حکایت وعده‌ی التفاتی که در باب فلان فرمایش شد که التفات شود خلق شیراز هم غالباً فضول و هرزه‌اند بی‌خود در مقام سئوال و تحقیق حال برمی‌آیند و از بیگانه و...

ماده وفات خانم نزهت الملوک
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی » آثار عمان نیریزی »
 این شعر بخشی از مقاله مریم سلطان؛ نزهت الملوک است. شماره های پانوشت 1-31 مربوط به متن مقاله بوده و در همان جا آمده اند.    عمان نی‌ریزی شاعر ماده تاریخ زیر را در وفات پاک‌دخت فتحعلی‌خان، نزهت الملوک نیریزی سروده است:  هُو تاریخ وفات علیا مخدّره‌خانم نزهت‌الملوک طَیّبَ‌ا... مضجَعها چون خانم نزهت‌الملوک آنک(32) بُد بانوی بانوان دنیا با پاکی طینت و عقیدت شد راهسپار ملک عُقبی اوّل به طواف خانه حق احرام ببست و شد به بطحا از بعد اداء امر واجب شد زائر عارج او ادنی(33) هم باقر و مجتبی و...

مسمّطی از مرحوم درویش طریقی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » درویش طریقی »
                                                                                                                        سیل‌آباد از زمانی‌که شده جای به سیل‌آبادم                        راستی دامن...